Jednak seniorzy w celu kontroli organizmu, nie mogą zapomnieć również o hormonach, tarczycy i płciowych, które czuwają nad spójnym działaniem narządów.
Wątroba i nerki – oczyszczalnia organizmu.
Dla dobrostanu ustroju duże znaczenie ma sprawność organów, które usuwają zbędne i szkodliwe substancje. Chodzi zarówno o te wytworzone w organizmie, jak i te dostarczone z zewnątrz, takie jak toksyczne czynniki środowiskowe i długotrwale przyjmowane leki. W miarę upływu lat główne narządy, które spełniają funkcję detoksykacyjną, czyli wątroba i nerki, są więc coraz bardziej obciążone, a ich wydajność spada.
Badania.
Wyznacznikiem ich funkcjonowania są:
– próby wątrobowe, które obejmują oznaczenie we krwi bilirubiny, a także enzymów swoistych dla wątroby i dróg żółciowych tj. ALT, AST, ALP i GGTP
– stężenia produktów metabolizmu azotowego tj. kreatyniny (wraz z szacunkowym oznaczeniem filtracji kłębuszkowej – eGFR), mocznika i kwasu moczowego.
Znaczny wzrost aktywności enzymu ALT we krwi jest charakterystyczny dla zapalnego uszkodzenia wątroby, które może być wywołane przez niektóre leki, nadmierne spożycie alkoholu lub zakażenia wirusowe. Z kolei zwiększenie aktywności GGTP wskazuje na schorzenia dróg żółciowych.
Choroby nerek.
Często rozwijają się stopniowo i długo nie dają objawów klinicznych. Z wiekiem spada wydolność nerek, co manifestuje się zmniejszeniem tzw. przesączania kłębuszkowego (filtracji kłębuszkowej, GFR). GFR ocenić można, w jednym z laboratoriów sieci Diagnostyka, oznaczając kreatyninę lub cystatynę C we krwi lub poprzez oznaczenie tzw. klirensu kreatyniny, do którego potrzebna jest zarówno próbka krwi, jak i dobowa zbiórka moczu. Wielkość GFR ma wpływ na dalsze zalecenia diagnostyczne i terapeutyczne.
Duże znaczenie w diagnostyce chorób nerek ma badanie ogólne moczu z oceną jego osadu, pomocniczo wykonuje się też oznaczenia mocznika i kwasu moczowego. Poziom tej ostatniej substancji rośnie również w zaburzeniach biochemicznych leżących u podstawy niektórych dolegliwości stawowych, z których jedną z najbardziej znanych jest dna moczanowa.
Osteoporoza – złodziejka kości.
Osteoporoza zwykle dotyka kobiety po menopauzie i mężczyzn po 70 roku życia, co ma związek ze spadkiem poziomu hormonów o ochronnym wpływie na kości. Zmniejszenie masy tkanki kostnej skutkuje zwiększeniem podatności na złamania i obniżeniem komfortu życia. Pośrednio, poprzez powikłania zakrzepowo-zatorowe, może również prowadzić do śmierci.
Badania.
Wstępnym badaniem w kierunku osteoporozy może być ocena gospodarki mineralnej (stężeń wapnia całkowitego i fosforu nieorganicznego we krwi), która związana jest ze stanem kości. Centralne miejsce w diagnostyce osteoporozy zajmuje badanie gęstości mineralnej kości (BMD), ale coraz częściej wykorzystuje się również tzw. markery kostne we krwi i/lub moczu, które oznaczyć można w Diagnostyce.